“De lente duurt bij ons vier maanden”
Het is een vroege woensdagochtend maar al een drukte van belang bij de kinderboerderij Hagerhof in Venlo. Kinderen rennen mee met een vrijwilliger die ze enthousiast vertelt over de lammetjes, de kruidentuin en de ezels op het terrein. Een paar bezoekers zitten op het terras van het pannenkoekrestaurant en vangen de eerste zonnestralen. Bestuurslid Vivian Kersten en educatiemedewerkster Kyra Klooster zitten aan de thee in de vergaderruimte van het restaurant en vertellen over de uitdagingen van de boerderij die als sinds 1977 op deze plek zit: “Als kinderboerderij is educatie belangrijk. Sommige kinderen weten niet eens meer waar de melk vandaan komt.”
Wat is jullie rol bij Hagerhof?
Vivian: “Ik ben samen met Peter Broekmans eigenaar van Rendiz. In 2013 hebben wij de kinderboerderij overgenomen van welzijnsstichting Venlo. Dus mijn rol bij Hagerhof is vooral coördinerend, zorgen dat iedereen zijn werk kan doen.”
Kyra: “Ik ben hier ooit begonnen als vrijwilliger educatie en na ongeveer een jaar is dat een betaalde baan geworden. Ik doe naast educatie nu ook management en dierverzorging.”
Wat voor lessen geven jullie aan de kinderen?
“We vertellen over alles wat met de natuur te maken heeft. Nu gaat het vooral over de lente dus we laten de pasgeboren kuikentjes en lammetjes zien. Daar is altijd zoveel vraag naar dat de lente bij ons van 1 maart tot eind juni duurt. Maar ons lesprogramma is heel divers en gaat over natuur, milieu en het klimaat tot aan de jagers en boeren uit de Romeinse tijd.”
Geef jij al die lessen, Kyra?
“Oh, dat zou niet kunnen al zou ik het willen. Jaarlijks geven we aan ruim 5000 kinderen natuur- en milieulessen! Het grootste gedeelte hiervan wordt gedaan door vrijwilligers.“
Commerciële inkomsten nodig
Zijn jij en de beheerder dan de enige betaalde krachten?
“Nee, de mensen die het restaurant draaien zijn ook betaald. Net als de parttime dierverzorger en de werkbegeleider. Die laatste is iemand die onze deelnemers begeleidt, mensen die uit verschillende zorgcategorieën hier aan het werk zijn.“
Waarom is Hagerhof ooit overgenomen door Rendiz?
Vivian: “De welzijnsstichting moest het afstoten omdat het eigenlijk niet paste bij de andere taken die ze hadden en de gemeente had besloten de subsidie af te bouwen. Peter en ik zijn sociaal ondernemers en wij zagen de mogelijkheden van deze plek. We hebben de afgelopen jaren veel tijd en energie gestoken in het rendabel krijgen van de boerderij. Als eerste hebben we het pannenkoekhuis toegevoegd, omdat we commerciële inkomsten nodig hadden. Een restaurant heeft natuurlijk een tijd nodig om te gaan draaien. En mensen moeten ook wéten dat er een restaurant zit. Nog steeds komen mensen hier verbaasd binnen omdat ze denken dat het de stal is.”
En draait het restaurant nu goed?
“Zeker! Vooral als het mooi weer is in de weekenden dan is het heel druk en wordt het restaurant goed bezocht. We zijn ook een mooie locatie voor bedrijven, je kunt hier vergaderen of een bedrijfsfeest houden.”
Zijn er ook nog andere inkomsten?
Kyra: “De entree van de kinderboerderij, maar die is niet verplicht. Dat mag niet van de gemeente vanwege de maatschappelijke functie van de boerderij. Er hangt een kastje en op een goede dag zit daar best wat geld in, maar het is nooit kostendekkend. Met alles wat we hier doen en wat we aan dieren hebben rondlopen, kost onderhoud en verzorging veel geld. Dus dat stuk subsidie van de gemeente wordt wel gemist.”
Educatielessen graag behouden
KNHM foundation participeert nu in Hagerhof, scheelt dat?
Vivian: “Absoluut. Het geeft ons de kans om verder te investeren in de locatie door de inrichting te verbeteren. We willen bijvoorbeeld een avonturenpad aanleggen en hebben plannen voor het bouwen van woonunits met een indicatie woonbegeleiding. Maar ik ben vooral heel blij met het advies en de begeleiding van Saskia van Alphen en Maurice Bergmans van KNHM. Maurice gaat met ons mee naar gesprekken met de gemeente. Hij heeft veel ervaring met dit soort trajecten: precies wat we nodig hebben.”
Wat willen jullie precies van de gemeente?
“Toch een stukje subsidie op het maatschappelijke stuk. We willen bijvoorbeeld vanzelfsprekend de hele boerderij maar ook onze educatielessen heel graag behouden. Sommige kinderen weten niet eens meer waar de melk vandaan komt en het is sowieso goed voor de algemene ontwikkeling om meer te leren over de natuur en het milieu. Dankzij Maurice breken de gesprekken met de gemeente gelukkig weer open. Omdat KNHM participeert in de boerderij worden we nu meer serieus genomen. Dat is enorm waardevol.”
Zichtbaarheid en werven vrijwilligers
In wat voor soort wijk zit Hagerhof?
Kyra: “In Venlo Zuid wonen veel mensen met verschillende nationaliteiten en achtergronden. Omdat de boerderij zo laagdrempelig is, zie je op een mooie dag hier hele gezinnen zitten op het gras. Kleedje mee, eten mee, kinderen helemaal blij en de ouders genietend in de zon. We willen graag nog meer interactie met de wijkbewoners, dus hebben we ons aangemeld voor het bewonersnetwerk. Daar zijn we nu een paar keer geweest om ons gezicht te laten zien en mee te doen met verschillende activiteiten. Goed voor onze zichtbaarheid maar ook om vrijwilligers te werven. Ook al blijft dat lastig omdat we met allerlei initiatieven hier in de buurt in dezelfde vijver vissen.”
Hoe bedoel je dat?
“Het werk is vooral fysiek. Denk aan het verzorgen van de dieren, groenonderhoud, klussen, timmeren. Dus je moet wel een beetje fit zijn om op de kinderboerderij aan de slag te gaan. Dat maakt het lastig, want de grootste groep vrijwilligers bestaat nou eenmaal uit gepensioneerde ouderen. We krijgen ook wel jongere mensen die bijvoorbeeld een tijd uit het arbeidsproces zijn en als tussenstap hier aan de slag gaan. Maar omdat dit zo’n goede plek is, kunnen ze vaak heel snel weer gewoon aan het werk. Dat is natuurlijk heel fijn voor hen, maar een beetje jammer voor ons.”
Wijkbewoners en ouders écht nodig
Wat zijn jullie plannen om meer vrijwilligers te vinden?
Vivian: “We zijn onlangs naar een bijeenkomst geweest die was georganiseerd door KNHM, met allemaal kinderboerderijen uit het hele land. Daar heb ik een aantal goede ideeën opgedaan. Zo hebben de kinderboerderijen in Elst en in Zwolle allemaal slimme dingen gedaan om vrijwilligers te werven. Je kunt je in Elst bijvoorbeeld aanmelden voor een specifiek team of voor één klus. En in Zwolle hebben ze heel veel ouders kunnen betrekken bij het werk. Dat moeten wij ook meer doen. En beter communiceren dat we de hulp van de wijkbewoners en ouders écht nodig hebben.”
Is dat de mensen die hier graag komen niet duidelijk denk je?
“Nee, en dat komt omdat Hagerhof er áltijd is geweest. Dus mensen uit de wijk denken dat het van de gemeente is en dat die alles betaalt. De kinderboerderijen uit Elst en Zwolle zijn van onderaf gestart met veel draagvlak vanuit de buurt. Die inhaalslag moeten wij nog maken. Maar met alle inspiratie en plannen die we nu hebben, gaat dat zeker lukken.”
Kinderboerderij Hagerhof & KNHM Participaties
KNHM Participaties zet haar netwerk en ervaring in om Hagerhof verder op weg te helpen met onder andere de bedrijfsvoering. Ook is een lening verstrekt. De inkomsten van Hagerhof zijn divers en groeiende. Zij willen verder investeren in de locatie door de inrichting te verbeteren, een ‘avonturenpad’ en infrastructuur aan te leggen voor 10 woonunits voor cliënten met een indicatie woonbegeleiding, die de dagbesteding bij de kinderboerderij doen.
Bekijk hier meer informatie over de sponsoring van Kinderboerderij Hagerhof.